ข้อมูลและวิธีการ - Data & Methods

หน่วยงานระหว่างประเทศ

  • United Nations
  • World Health Organization (WHO)
  • PATH
  • Gavi
  • UNICEF
  • ROTA Council
  • DCVMN

หน่วยงานภาครัฐ

  • กองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
  • กองโรคติดต่อทั่วไป กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
  • กองยา สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.)
  • ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข กระทรวงสาธารณสุข
  • กรมบัญชีกลาง กระทรวงการคลัง
  • สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.)
  • องค์การเภสัชกรรม

หน่วยงานภาคเอกชนและผู้ผลิตวัคซีน

  • Manufacturers
  • Importers

  1. การวิเคราะห์ข้อมูลอุปสงค์:

    - สูตรการคำนวณความต้องการใช้วัคซีน (Vaccine demand) = กลุ่มเป้าหมาย x จำนวนโด๊สที่ให้บริการ x ความครอบคลุมของการได้รับวัคซีน (Coverage) x อัตราการสูญเสียวัคซีน (Wastage rate) กำหนดให้:
    • กลุ่มเป้าหมาย (Target population) : ประชากรกลุ่มเป้าหมายที่ต้องการให้วัคซีน
    • จำนวนโด๊สที่ให้บริการ (Number of dose) : จำนวนวัคซีนที่ให้กับประชากรกลุ่มเป้าหมายจนครบคอร์ส (หน่วยเป็นโด๊ส)
    • ความครอบคลุมของการได้รับวัคซีน (Coverage) : พิจารณาจากกลุ่มประเทศตามระดับเศรษฐกิจ ได้แก่ ความครอบคลุมของการได้รับวัคซีน ร้อยละ 100 สำหรับกลุ่มประเทศ HICและ UMIC และความครอบคลุมของการได้รับวัคซีน ร้อยละ 80 สำหรับกลุ่มประเทศ LIC และ LMIC
    • อัตราการสูญเสียวัคซีน (Wastage rate) : พิจารณาจากกลุ่มประเทศตามระดับเศรษฐกิจ ได้แก่ อัตราการสูญเสียวัคซีน ร้อยละ 25 สำหรับกลุ่มประเทศ LIC และ LMIC และอัตราการสูญเสียวัคซีน ร้อยละ 5 สำหรับกลุ่มประเทศ HIC และ UMIC
    • สำหรับประเทศไทย กำหนดให้ความครอบคลุมของการได้รับวัคซีน ร้อยละ 100 และอัตราการสูญเสียวัคซีน ร้อยละ 5

  2. การวิเคราะห์ข้อมูลอุปทาน:

    - พิจารณาจากข้อมูลผลิตภัณฑ์วัคซีน ข้อมูลการวิจัยและพัฒนาวัคซีน และข้อมูลการจัดซื้อวัคซีนที่ผ่านมา

ข้อมูลประชากร (Population)

ข้อมูลด้านวัคซีน/การให้บริการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค

ข้อมูลการตลาดวัคซีน/ อุปสงค์และอุปทานวัคซีน

ข้อมูลวัคซีน

วัคซีนป้องกันโรคหัด คางทูม และหัดเยอรมัน (MMR Vaccine)
  • พรอำภา บรรจงมณี, วัคซีนป้องกันโรคหัด-คางทูม-หัดเยอรมัน. ใน: โอฬาร พรหมาลิขิต, อัจฉรา ตั้งสถาพรพงษ์ และอุษา ทิสยากร, บรรณาธิการ. วัคซีน. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: บริษัท นพชัยการพิมพ์ จํากัด; 2558. หน้า 267-276.
  • Mulders MN, Rota PA, Icenogle JP, Brown KE, Takeda M, Rey GJ, et al. Global Measles and Rubella Laboratory Network Support for Elimination Goals, 2010–2015. MMR Morb Mortal Wkly Rep. 2016; 65 (17): 438-442.
  • Minal K. Patel, Laure Dumolard, Yoann Nedelec, Samir V. Sodha, Claudia Steulet, Marta Gacic-Dobo, et al. Progress Toward Regional Measles Elimination-Worldwide, 2000–2018. MMR Morb Mortal Wkly Rep. 2019; 68 (48): 1105-1111.
  • Patcha Incomserb, Athiwat Primsirikunawut, Atchariya Lukebua, Paul A. Rota, Pathom Sawanpanyalert. Genetic Characterization of Measles Viruses That Circulated in Thailand From 1998 to 2008. J Med Virol. 2012; 84 (5): 804-813.
  • World Health Organization. Measles surveillance data [Internet]. WHO. [cited 2019 Dec 15] Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/measles
  • World Health Organization. Immunization, Vaccines and Biologicals [Internet]. WHO. [cited 2019 Nov 17] Available from: https://www.who.int/immunization/diseases/measles/en/
  • Krishnamoorthy Y., M Sakthivel, SK. Eliyes, G Surendran, G Sarveswaran. Worldwide trend in measles incidence from 1980 to 2016: A pooled analysis of evidence from 194 WHO Member States. J Postgrad Med. 2019; 65: 160-163.
  • World Health Organization. WHO UNICEF Immunization Coverage Estimates 2018 [Internet]. WHO. [cited 2019 Dec 15] Available from: https://www.who.int/immunization/monitoring_surveillance/routine/coverage/en/index4.html
  • World Health Organization. Measles-Global situation [Internet]. WHO. [cited 2019 Dec 15] Available from: https://www.who.int/csr/don/26-november-2019-measles-global_situation/en/
  • World Health Organization. New measles surveillance data from WHO [Internet]. WHO. [cited 2019 Dec 15] Available from: https://www.who.int/immunization/newsroom/new-measles-data-august-2019/en/
  • World Health Organization. Measles-European Region [Internet]. WHO.[cited 2019 Dec 18] Available from: https://www.who.int/csr/don/06-may-2019-measles-euro/en/
  • สำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค. สถานการณ์โรคหัด/ หัดเยอรมัน/ CRS [อินเทอร์เน็ต]. สำนักระบาดวิทยา [เข้าถึงเมื่อ 24 มกราคม 2563] เข้าถึงได้จาก: apps.boe.moph.go.th.
  • ฐิติอร ฤาชาฤทธิ์,วีรชัย วัฒนวีรเดช. วัคซีนป้องกันโรคคางทูม.ใน: โอฬาร พรหมาลิขิต, อัจฉรา ตั้งสถาพรพงษ์ และ อุษา ทิสยากร, บรรณาธิการ. วัคซีน. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพมหานคร: บริษัท นพชัยการพิมพ์ จํากัด; 2554. หน้า 173-183.
  • Galazka, A. M., Robertson, S. E., Kraigher, A. Mumps and mumps vaccine: a global review. Bulletin of the World Health Organization.1999; 77 (‎1)‎: 3-14.
  • Thomas Mourez, Julia Dina. Mump virus: a comprehensive review. Virologie.2018; 22 (‎4)‎: E14-E28.
  • Li Jin, Claes Örvell, Richard Myers, Paul A. Rota, Tetsuo Nakayama, Dubravko Forcic, et al. Genomic diversity of mumps virus and global distribution of the 12. Rev. Med. Virol. 2015; (25): 85 –101
  • ศิริมา ปัทมดิลก, พัชชา อินคำสืบ, อารยะ สังข์ดี, อภิญญา นิรมิตสันติพงศ์, อัจฉริยา ลูกบัว, สานิตย์ คำภีรศาสตร์, และคณะ. การศึกษา Genotype ของไวรัสคางทูมสายพันธุ์ที่พบในประเทศไทย พ.ศ. 2550 – 2551: รายงานครั้งแรก. วารสารกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ 2551; 50 (3): 197 – 206.
  • World Health Organization. Weekly epidemiological record [Internet]. WHO. [cited 2019 Dec 20] Available from: https://www.who.int/immunization/wer8207mumps_Feb07_position_paper.pdf?ua=1
  • UNICEF, Measles-Containing Vaccines (MCVs) [Internet]. UNICE Supply Division. [cited 2019 Oct 13] Available from: https://www.unicef.org/supply/index_71360.html
  • World Health Organization. Mumps [Internet]. WHO. [cited 2019 Nov 12] Available from: https://www.who.int/immunization/monitoring_surveillance/burden/vpd/surveillance_type/passive/mumps/en/
  • Erlend T Aasheim, Thomas Inns, Amy Trindall, Lynsey Emmett, Kevin e Brown, Chris J Williams, Mark Reacher. Outbreak of mumps in a school setting, United Kingdom, 2013. Human Vaccines & Immunotherapeutics. 2014; 10 (8): 2446-2449.
  • Fields VS, Safi H, Waters C, Dillaha J, Capelle L., Riklon S. Wheeler JG. Haselow DT. Mumps in a highly vaccinated Marshallese community min Arkansas, UAS: an outbreak report. Lancet Infect Dis. 2019; 19 (2): 185-192.
  • Guillaume Béraud, Steven Abrams, Philippe Beutels, Benoit Dervaux, .Niel Hens. Resurgence risk for measles, mumps and rubella in France in 2008 and 2020. Euro Surveill. 2018; 23(25): 1700796
  • สำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค.สรุปรายงานการเฝ้าระวังโรค ประจำปี 2560. นนทบุรี: สำนักระบาดวิทยา กองควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข; 25.หน้า 81-86.
  • สำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค.สรุปรายงานการเฝ้าระวังโรค ประจำปี 2561. นนทบุรี: สำนักระบาดวิทยา กองควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข; 25.หน้า 75-77.
  • พรอำภา บรรจงมณี ,วีรชัย วัฒนวีรเดช. วัคซีนป้องกันโรคหัดเยอรมัน.ใน: โอฬาร พรหมาลิขิต, อัจฉรา ตั้งสถาพรพงษ์ และอุษา ทิสยากร, บรรณาธิการ. วัคซีน. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพมหานคร: บริษัท นพชัยการพิมพ์ จํากัด; 2554. หน้า 333-341.
  • Elizabeth Pukuta, Diane Waku-Kouomou, Emily Abernathy, Benoit Kebela Illunga, Ricardo Obama, Vital Mondonge, Benjamin A. Dahl6, Balcha G. Maresha, Joseph Icenogle, and Jean-Jacques Muyembe. Genotypes of Rubella Virus and the Epidemiology of Rubella Infections in the Democratic Republic of the Congo, 2004–2013. J Med Virol. 2016; 88 (10): 1677-1684.
  • World Health Organization. Manual for the Laboratory-bases Surveillance of Measles, Rubella, and congenital Rubella Syndrome [Internet]. WHO. [cited 2019 Dec 20] Available from: https://www.who.int/immunization/monitoring_surveillance/burden/laboratory/manual_section7.6/en/
  • Emily S. Abernathy,1 Judith M. Hu¨bschen,2 Claude P. Muller,2 Li Jin,3 David Brown,3 Katsuhiro Komase,4 Yoshio Mori,4 Wenbo Xu,5 Zhen Zhu,5 Marilda M. Siqueira, et al. Status of Global Virologic Surveillance for Rubella Viruses. J Infect Dis 2011; (204): S524 –S532.
  • สำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค.สรุปรายงานการเฝ้าระวังโรค ประจำปี 2560. นนทบุรี: สำนักระบาดวิทยา กองควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข; 25.หน้า 95-99.
  • World Health Organization. WHO vaccine-preventable disease: monitoring system. 2019 global summary [Internet]. WHO. [cited 2019 Dec 30 Available from: https://apps.who.int/immunization_monitoring/globalsummary/diseases
  • กองป้องกันโรคด้วยวัคซีน กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. ตำราวัคซีนและการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค 2562.พิมพ์ ครั้งที่ 1. นนทบุรี: กองป้องกันโรคด้วยวัคซีน กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข: 2562.
  • American Academy of Pediatrics. Rubella In: Kimberlin DW, Brady MT, Jackson MA, Long SS, eds. Red Book: 2018 Report of the Committee on Infectious Diseases. 31sted. Itasca, IL: American Academy of Pediatrics; 20018:705-11.
  • Vesikari T, Andre FE, Simoen E. Comparison of the Urabe Am 9-Schwarz and Jeryl Lynn-Moraten combinations of mumps-measles vaccines in young children. Acta Paediatr Scand 1983;72:41-6.
  • Popow-Kraupp T, Kundi M, Ambrosch F, Vanura H, Kunz C. A controlled trial for evaluating two live attenuated mumps-measles vaccines (Urabe Am 9-Schwarz and Jeryl Lynn-Moraten) in young children. J Med Virol 1986; 18: 69-79.
  • สำนักพัฒนานโยบายด้านวัคซีน สถาบันวัคซีนแห่งชาติ. โครงการศึกษาการขาดแคลนวัคซีน MMR ปี 2556.นนทบุรี. สถาบันวัคซีนแห่งชาติ: 2556.
  • JeffreyP. Baker. The First Measles Vaccine. Pigiatrics. 2012; 128: 435-437.
  • Abbas Shafyi, Ashraf Mohammadi. Measles Vaccines in Iran: A 50-Year Review of Vaccine Development, Production and Effectiveness (1967 - 2017). Jundishapur J Microbiol 2018; In Press (In Press): e 60725.
  • Peter M. Strebel, Mark J. Papania Pual A. Gastanaduy, James L. Goodson. Measles Vaccine. Plotkin SA, Orenstein WA, Offit PA, Edwards KM. Plotkin's Vaccines. 7 th ed. Philadelphia: 579- 618. Elsevier; 2018.
  • World Health Organization. Rubella (German Measles) [Internet]. WHO. [cited 2019 Dec 31] Available from: https://www.who.int/biologicals/vaccines/rubella/en/
วัคซีนป้องกันโรคมะเร็งปากมดลูก (HPV Vaccine)
  • https://www.who.int/cancer/prevention/diagnosis-screening/cervical-cancer/en/
  • สถิติในช่วงปี 2557-2561, สถิติสาธารณสุข พ.ศ.2561 กองยุทธศาสตร์และแผนงาน สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข
  • WHO guidelines for screening and treatment of precancerous lesions for cervical cancer prevention, ISBN 978 92 4 154869 4, 2556
  • http://www.smj.ejnal.com/e-journal/showdetail/?show_detail=T&art_id=1332
  • สำนักโรคติดต่อทั่วไป กรมควบคุมโรค, แนวทางการดำเนินงานโครงการนำร่องให้บริการวัคซีนป้องกันเอชพีวีในนักเรียนประถมศึกษาปีที่ 5 จังหวัดพระนครศรีอยุธยา, 2557
  • http://www.fda.moph.go.th/sites/drug/SitePages/Vaccine_SPC-Name.aspx
  • กองโรคป้องกันด้วยวัคซีน กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข รายงานประจำปี 2560
  • https://www.who.int/activities/a-global-strategy-for-elimination-of-cervical-cancer
  • Draft: Global strategy towards the elimination of cervical cancer as a public health problem, 2019
  • https://www.who.int/immunization_standards/vaccine_quality/priority_pq_vaccines_2561_2563/en/
  • UNICEF Supply Division, Human Papillomavirus Vaccine: Supply and Demand Update, July 2015
  • UNICEF Supply Division, Human Papillomavirus Vaccine: Supply and Demand Update, June 2018
  • UNICEF Supply Division, Human Papillomavirus Vaccine: Supply and Demand Update, December 2019
  • MI4A, WHO, Market Information for Access to Vaccines, September 2018
  • ประกาศคณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ เรื่อง บัญชียาหลักแห่งชาติ พ.ศ. 2561
  • รายงานการประชุมคณะอนุกรรมการพัฒนาบัญชีวัคซีนหลักแห่งชาติ ครั้งที่ 1/2563 วันที่ 13 มกราคม 2563
  • https://www.vaxbeforecancer.com/innovax-biotech-core-platform-uses-dna-recombinant-technology-express-protein-e-coli-vaccine
  • http://www.r-pharm.com/en/press-center/news/433
  • http://www.pmlive.com/pharma_news/advaxis_shaken_by_another_fda_hold_on_cervical_cancer_vaccine_1276078
  • http://ir.inovio.com/news-and-media/news/press-release-details/2562/Inovio-Completes-Enrollment-of-VGX-3100-Phase-3-Trial-REVEAL-1-for-the-Treatment-of-HPV-Related-Cervical-Pre-cancer/default.aspx
  • Peter Baker, et al., Jabs for the Boys How the Campaign for Gender-Neutral HPV Vaccination was Won in the UK, IJMSCH, Vol. 2 No. 1, 2019
  • You-Lin Qiao, TingWu, Rong-Cheng Li, et al., Efficacy, Safety, and Immunogenicity of an Escherichia coli-Produced Bivalent Human Papillomavirus Vaccine: An Interim Analysis of a Randomized Clinical Trial, JNCI J Natl Cancer Inst (2563) 112(2): djz074, published online May 14, 2019
  • รายงานการประชุมหารือกับคณะผู้เชี่ยวชาญในหัวข้อเรื่องการทดสอบประสิทธิภาพวัคซีนในมนุษย์และการจัดเตรียมข้อมูลเพื่อการขึ้นทะเบียน วันที่ 15 มิถุนายน 2561
  • รายงานการประชุมหารือกับคณะผู้เชี่ยวชาญในหัวข้อเรื่องวางแผนการทำ Clinical trial (Bridging study) ของวัคซีน HPV ในประชากรไทย วันที่ 27 พฤศจิกายน 2561
  • รายงานการประชุมหารือการนำเข้าวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูกของ INNOVAX มาใช้ในแผนงานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคของประเทศไทย วันที่ 8 พฤษภาคม 2562
  • รายงานการประชุมหารือแผนการรับถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตวัคซีน HPV จากบริษัท INNOVAX วันที่ 1 พฤศจิกายน 2562
  • รายงานการประชุมหารือเรื่องแนวทางการขอขึ้นทะเบียนผลิตภัณฑ์วัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูกแบบสำเร็จรูปที่เหมาะสมเพื่อแก้ปัญหาวัคซีนขาดคราวของประเทศ วันที่ 7 มกราคม 2563
วัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ (Influenza Vaccine)
  • Shuo Su, Xinliang Fu, Gairu Li, Fiona Kerlin, Michael Veit. Novel Influenza D virus: Epidemiology, pathology, evolution and biological characteristics. Virulence. 2017; 8(8): 1580–1591. doi:10.1080/21505594.2017.1365216. PMC 5810478. PMID 28812422.
  • Lambert T, Killoran K, Leedom Larson KR. Influenza C and influenza D viruses. Swine Health Information Center and Center for Food Security and Public Health [Internet]. 2016 [cited 2019 Nov 28]. Available from: http://www.cfsph.iastate.edu/pdf/shic-factsheet-influenza-cd.
  • Poovorawan Y, Pyungporn S, Prachayangprecha S, Makkoch J. Global alert to avian influenza virus infection: from H5N1 to H7N9. Pathog Glob Health. 2013; 107(5): 217–223. doi:10.1179/2047773213Y.0000000103
  • Food and Agriculture organization of the United Nations. H7N9 Background. 2019 [cited 2019 Nov 28] Available from: http://www.fao.org/ag/againfo/programmes/en/empres/H7N9/background.html
  • Confirmed human cases of avian influenza A(H5N1) [Internet]. 2019 [updated 2019 Dec 09; cited 2019 Dec 11]. Available from: http://www.info.gov.hk/info/flu/eng/global.htm
  • สำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค. Annual Epidemiological surveillance Report 2009. นนทบุรี: สำนักระบาดวิทยา กองควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข; 2553.หน้า 79-81.
  • Influenza สรุปสถานการณ์รายปี [Internet]. 2019 [updated 2019 Dec 05; cited 2019 Dec 11]. Available from: http://www.boe.moph.go.th/boedb/surdata/disease.php?ds=15
  • สำนักโรคติดต่ออุบัติใหม่ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. แผนยุทธศาสตร์แก้ไขปัญหาโรคไข้หวัดนกและแผนยุทธศาสตร์เตรียมความพร้อมในการป้องกันและแก้ไขปัญหาการระบาดใหญ่ของไข้หวัดใหญ่ (พ.ศ. 2548-2550). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย; 2548.
  • สำนักโรคติดต่ออุบัติใหม่ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. แผนยุทธศาสตร์ป้องกัน แก้ไข และเตรียมพร้อมรับปัญหาโรคไข้หวัดนก และการระบาดใหญ่ของโรคไข้หวัดใหญ่ ฉบับที่ 2 (พ.ศ. 2551-2553). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย; 2550.
  • สำนักโรคติดต่ออุบัติใหม่ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. แผนยุทธศาสตร์เตรียมความพร้อม ป้องกัน และแก้ไขปัญหาโรคติดต่ออุบัติใหม่แห่งชาติ (พ.ศ.2556-2559). พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: สำนักงานกิจการโรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึกในพระบรมราชูปถัมภ์; 2556.
  • สำนักโรคติดต่ออุบัติใหม่ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. แผนยุทธศาสตร์เตรียมความพร้อม ป้องกัน และแก้ไขปัญหาโรคติดต่ออุบัติใหม่แห่งชาติ (พ.ศ.2560-2564) พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: สำนักงานกิจการโรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึกในพระบรมราชูปถัมภ์; 2559.
  • ศูนย์ไข้หวัดใหญ่แห่งชาติ สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์สาธารณสุข กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์. รายงานการเปลี่ยนแปลงสายพันธุ์ไข้หวัดใหญ่ระหว่าง ม.ค.- ส.ค. 2562 [อินเทอร์เน็ต]. 2019 [เข้าถึงเมื่อ 9 ธ.ค. 2562]. เข้าถึงได้จาก: http://www.thainihnic.org/influenza/files/รายงานการเปลี่ยนแปลงสายพันธุ์ระหว่างม.ค.-ส.ค.2562.pdf
  • World Health Organization. Pandemic Influenza Preparedness framework: annual progress report: 1 January - 31 December 2018. 2019; [cited 2019 May 27] Available from: https://apps.who.int/iris/handle/10665/311901. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO
  • Palache A, Abelin A, Hollingsworth R, Cracknell W, Jacobs C, Tsai T, Barbosa P. Survey of distribution of seasonal influenza vaccine doses in 201 countries (2004-2015): The 2003 World Health Assembly resolution on seasonal influenza vaccination coverage and the 2009 influenza pandemic have had very little impact on improving influenza control and pandemic preparedness. Vaccine. 2017; 35(36): 4681-4686. doi: 10.1016/j.vaccine.2017.07.053. Epub 2017 Jul 25.
  • World Health Organization. Global Vaccine Market Report. 2018; [cited 2019 Dec 2] Available from: https://www.who.int/immunization/programmes_systems/procurement/mi4a/platform/module2/MI4A_Global_Vaccine_Market_Report.pdf?ua=1
  • อัญชลี ศิริพิทยาคุณกิจ และนันทภร แก้วอรุณ. รายงานการศึกษาและเสนอแนะแนวทางการก่อสร้างโรงงานผลิตวัคซีนไข้หวัดใหญ่ขององค์การเภสัชกรรม. สถาบันวัคซีนแห่งชาติ (องค์การมหาชน) 18 ธันวาคม 2556.
  • World Health Organization. Cell culture as a substrate for theproduction of influenza vaccines: memorandum -from a WHO meeting. Bull. World Health Organ. 1995; 73:431–5. PMID:7554013
  • Alexander DJ. An overview of the epidemiology of avian influenza. Vaccine. 2007;25(30):5637–44. doi:10.1016/j.vaccine.2006. 10.051. PMID: 17126960.
  • Cell-Culture-Based Vaccine Production: Technological Options. Engineering and vaccine production for a influenza pandemic. 2006; [cited 2019 Nov 27] Available from: https://www.nae.edu/Publications/Bridge/EngineeringandVaccineProductionforanInfluenzaPandemic/ Cell-Culture-BasedVaccineProductionTechnologicalOptions.aspx.
  • Milián E and Kamen AA. Current and emerging cell culture manufacturing technologies for influenza vaccines. Biomed Res Int. 2015: 504831. doi:10.1155/2015/504831
  • Gregersen JP, Schmitt HJ, Trusheim H, Bröker M. Safety of MDCK cell culture-based influenza vaccines. Future Microbiol. 2011 Feb; 6(2):143-52. doi:10.2217/fmb.10.161
  • World Health Organization. WHO Prequalified Vaccines. 2019; [cited 2019 Nov 27] Available from: https://extranet.who.int/gavi/PQ_Web/
วัคซีนป้องกันโรคโปลิโอชนิดเชื้อตาย (IPV Vaccine)
  • Mehndiratta MM, Mehndiratta P, Pande R. Poliomyelitis: historical facts, epidemiology, and current challenges in eradication. The Neurohospitalist. 2014;4(4):223-9.
  • Plotkin SA, Orenstein WA, Offit PA, Edwards KM. Plotkin's Vaccines. 7th ed. Philadelphia: Elsevier; 2018.
  • มะลิ วิโรจน์แสงทอง. วัคซีนป้องกันโรคโปลิโอ: ปัจจุบันและอนาคต. ศูนย์การศึกษาต่อเนื่องทางเภสัชศาสตร์ (Center for Continuing Pharmaceutical Education) [Internet]. 2017 [cited 2019 November 21]. Available from: https://ccpe.pharmacycouncil.org/index.php?option=article_detail& subpage=article _detail&id=341.
  • Dudley MZ, Salmon DA, Halsey NA, Orenstein WA, Limaye RJ, O’Leary ST, et al. Polio. The Clinician’s Vaccine Safety Resource Guide: Optimizing Prevention of Vaccine-Preventable Diseases Across the Lifespan. Cham: Springer International Publishing; 2018. p. 111-5.
  • กองป้องกันโรคด้วยวัคซีน กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. ตำราวัคซีนและการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค ปี 2562. นนทบุรี: บริษัท เวิร์ค พริ้นติ้ง จำกัด; 2562.
  • Dowdle WR, Birmingham ME. The biologic principles of poliovirus eradication. J Infect Dis. 1997;175 Suppl 1:S286-S92.
  • Razum O, Sridhar D, Jahn A, Zaidi S, Ooms G, Müller O. Polio: from eradication to systematic, sustained control. BMJ Global Health. 2019;4(4).
  • Jorba J DO, Iber J, et al. Update on Vaccine-Derived Poliovirus Outbreaks — Worldwide, January 2018–June 2019. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2019;68:1024–8.
  • Thornton J. Polio returns to the Philippines. Lancet (London, England). 2019;394(10205): 1217-8.
  • Guo J, Bolivar-Wagers S, Srinivas N, Holubar M, Maldonado Y. Immunodeficiency-related vaccine-derived poliovirus (iVDPV) cases: a systematic review and implications for polio eradication. Vaccine. 2015;33(10):1235-42.
  • Bureau of Epidemiology Department of Disease Control MoPH. Surveillance Database2019 [cited 2019 November 21]. Available from: http://www.boe.moph.go.th/boedb/surdata /disease.php?ds=20.
  • Bahl S, Bhatnagar P, Sutter RW, Roesel S, Zaffran M. Global Polio Eradication - Way Ahead. Indian journal of pediatrics. 2018;85(2):124-31.
  • World Health Organization. Certification of polio eradication [Internet]. 2019 [cited 2019 November 26]. Available from: http://polioeradication.org/polio-today/preparing-for-a-polio-free-world/certification/.
  • กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. การดำเนินการกวาดล้างโปลิโอตามนโยบายฉากสุดท้ายของการกวาดล้างโปลิโอระดับโลก [Internet]. 2019 [cited 2019 November 26]. Available from: http://dn.core-website.com/public/dispatch_upload/backend/core_dispatch_13782_1.pdf.
  • World Health Organization. WHA 72/9 Aganda Item 11.3: Polio Eradication [Internet]. 2019 [cited 2019 November 26]. Available from: http://apps.who.int/gb/ebwha/pdf_files/WHA72/ A72_9-en.pdf.
  • Global Polio Eradication Initiative. The Polio Endgame Strategy 2019-2023: Eradication, Integration, Containment and Certification [Internet]. 2019 [cited 2019 November 26]. Available from: http://polioeradication.org/who-we-are/polio-endgame-strategy-2019-2023/.
  • World Health Organization. 17th WHO/UNICEF Consultation with OPV/IPV Manufacturers and National Authorities for Containment of Polio Vaccine Producing Countries [Internet]. 2018 [cited 2019 November 26]. Available from: http://polioeradication.org/wp-content/uploads/2018/11 /2018_WHO_UNICEF_Consultation_Mtg_Report_FINAL.pdf.
  • UNICEF Supply Division. Inactivated Polio Vaccine: Supply Update [Internet]. 2019 [cited 2019 November 26]. Available from: https://www.unicef.org/supply/files/ipv-inactivated-polio-vaccine-supply-update.pdf.
  • Shirato H, Someya Y, Ochiai M, Horiuchi Y, Takahashi M, Takeda N, et al. A national reference for inactivated polio vaccine derived from Sabin strains in Japan. Vaccine. 2014; 32(40):5163-9.
  • World Health Organization. WHO Prequalified Vaccines [Internet]. 2019 [cited 2019 November 26]. Available from: https://extranet.who.int/gavi/PQ_Web/Browse.aspx?nav=3.
  • Sutter RW, Cochi SL. Inactivated Poliovirus Vaccine Supply Shortage: Is There Light at the End of the Tunnel? The Journal of Infectious Diseases. 2019;220(10):1545-6.
  • Chumakov K, Ehrenfeld E. New generation of inactivated poliovirus vaccines for universal immunization after eradication of poliomyelitis. Clin Infect Dis. 2008;47(12):1587-92.
  • Fitzpatrick M. The Cutter Incident: How America's First Polio Vaccine Led to a Growing Vaccine Crisis. J R Soc Med. 2006;99(3):156.
  • Goldblum N, Gotlieb T, Miller G. Production of formalinized poliomyelitis vaccine (Salk-type) on a semi-industrial scale. Bull World Health Organ. 1957;17(6):1001-23.
  • Shimizu H. Poliovirus vaccine. Uirusu. 2012;62(1):57-65.
  • Simizu B, Abe S, Yamamoto H, Tano Y, Ota Y, Miyazawa M, et al. Development of inactivated poliovirus vaccine derived from Sabin strains. Biologicals. 2006;34(2):151-4.
  • Hamidi A, Bakker WAM. Innovative IPV from attenuated Sabin poliovirus or newly designed alternative seed strains. Pharm Pat Anal. 2012;1(5):589-99.
  • Thomassen YE, van 't Oever AG, van Oijen MGCT, Wijffels RH, van der Pol LA, Bakker WAM. Next generation inactivated polio vaccine manufacturing to support post polio-eradication biosafety goals. PLoS One. 2013;8(12).
วัคซีนป้องกันไวรัสโรต้า (Rotavirus Vaccine)
  • European Medicines Agency (EMA). Rotarix, INN-Rotavirus vaccine [Internet]. 2021 [cited 2021 Feb 8]. Available from: http://www.ema.europa.eu/docs/en_GB/document_library/EPAR_Product_Information/human/000639/WC500054789.pdf
  • Vojtek I, Buchy P, Doherty TM, Hoet B. Would immunization be the same without cross-reactivity?. Vaccine. 2019 Jan 21;37(4):539-49.
  • Velasquez DE, Parashar UD, Jiang B. Strain diversity plays no major role in the varying efficacy of rotavirus vaccines: an overview. Infection, Genetics and Evolution. 2014 Dec 1;28:561-71.
  • Bharat Biotech. Rotavac Oral Rotavirus Vaccine 116E [Internet]. 2020 [cited 2021 Feb 8]. Available from: https://bharatbiotech.com/images/rotavac/Rotavac%20brochure_ppi.pdf
  • Bharat Biotech. Rotavac 5D [Internet]. 2020 [cited 2021 Feb 8]. Available from: https://www.bharatbiotech.com/images/rotavac5d/ROTAVAC-5D-Brochure.pdf
  • Rota Council. Rotavirus Common, Severe, Devastating, Prevantable [Internet]. 2018 [cited 2021 Feb 8]. Available from: https://preventrotavirus.org/wp-content/uploads/2018/03/Updated_ WhitePaperSlides_Mar-2018.pdf
  • Rota Council. Current and upcoming rotavirus vaccines [Internet]. 2019 [cited 2021 Feb 8]. Available from: https://preventrotavirus.org/wp-content/uploads/2019/05/ROTA-Brief2-ProductLandscape-SP-1-3.pdf
  • Xia S, Du J, Su J, Liu Y, Huang L, Yu Q, Xie Z, Gao J, Xu B, Gao X, Guo T. Efficacy, immunogenicity and safety of a trivalent live human-lamb reassortant rotavirus vaccine (LLR3) in healthy Chinese infants: A randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Vaccine. 2020 Oct 27;38(46):7393-400
  • Stan C, Alan F, Chris G, Jorge F, Bill H, Fred C. Trivalent Rotavirus P2-VP8 Subunit Vaccine and its Public Health Value Proposition. USA: Product Development Vaccine Advisory Committee World Health Organization [Internet]. 2019 [cited 2021 Feb 21]. Available from: https://www.who.int/ immunization/research/meetings_workshops/11_Cassels_Rotavirus_PDVAC_2019.pdf?ua=1
  • Folorunso OS, Sebolai OM. Overview of the development, impacts, and challenges of live-attenuated oral rotavirus vaccines. Vaccines. 2020 Sep;8(3):341.
  • Yen C, Tate JE, Hyde TB, Cortese MM, Lopman BA, Jiang B, Glass RI, Parashar UD. Rotavirus vaccines: current status and future considerations. Human vaccines & immunotherapeutics. 2014 Jun 4;10(6):1436-48.
  • Lee B. Update on rotavirus vaccine underperformance in low-to middle-income countries and next-generation vaccines. Human Vaccines & Immunotherapeutics. 2020 Dec 9:1-6.
  • Hilleman Laboratories. Development of a heat-stable Rotavirus vaccine using innovative delivery technology [Internet]. 2020 [cited 2021 Feb 21]. Available from: https://www.sabin.org/sites/ sabin.org/files/davinder_gill.pdf
  • Bines JE, At Thobari J, Satria CD, Handley A, Watts E, Cowley D, Nirwati H, Ackland J, Standish J, Justice F, Byars G. Human neonatal rotavirus vaccine (RV3-BB) to target rotavirus from birth. New England Journal of Medicine. 2018 Feb 22;378(8):719-30.
  • Kirkwood CD, Ma LF, Carey ME, Steele AD. The rotavirus vaccine development pipeline. Vaccine. 2019 Nov 28;37(50):7328-35.
  • Agarwal S, Hickey JM, McAdams D, White J, Sitrin R, Chen D, Cryz S, Joshi SB, Volkin DB. Formulation development of a recombinant protein based non-replicating rotavirus (NRRV) vaccine candidate: Antigen-adjuvant-preservative interactions. InECI Symposium Series, ECU Digital Archives, London 2018 (p. 1).
  • Folorunso OS, Sebolai OM. Overview of the development, impacts, and challenges of live-attenuated oral rotavirus vaccines. Vaccines. 2020 Sep;8(3):341.
  • Good Clinical Practice Network. Phase III study of liquid formulation of ROTAVIN [Internet]. 2020 [cited 2021 Feb 21]. Available from: https://ichgcp.net/clinical-trials-registry/NCT03703336
  • Bio-Manguinhos. Portfolio products in favor of life [Internet]. 2021 [cited 2021 Feb 8]. Available from: https://www.bio.fiocruz.br/en/images/stories/pdfs/port-prod-ing-web.pdf
  • de los Angeles Cortes M, Cardoso D, Fitzgerald J, DiFabio JL. Public vaccine manufacturing capacity in the Latin American and Caribbean region: current status and perspectives. Biologicals. 2012 Jan 1;40(1):3-14.
  • Homma A, Tanuri A, Duarte AJ, Marques E, de Almeida A, Martins R, Silva-Junior JB, Possas C. Vaccine research, development, and innovation in Brazil: a translational science perspective. Vaccine. 2013 Apr 18;31:B54-60.
  • Skansberg A, Sauer M, Tan M, Santosham M, Jennings MC. Product review of the rotavirus vaccines ROTASIIL, ROTAVAC, and Rotavin-M1. Hum Vaccin Immunother. 2020 Oct 29:1-12.
  • Umesh DP, Margaret MC, Paul AO. Rotavirus Vaccine. Stanley AP, Walter AO, Paul AO, Kathryn ME. Plotkin's Vaccines. 7th Edition. Philadelphia, PA : Elsevier, 2018 , 950-969
  • Karla SW, Hanna B, Nicholas H, Nicola M, Inga M, Artemisia K, Vittoria L. Update of a systematic review and meta-analysis of the safety, effectiveness and efficacy of childhood schedules using Rotavirus vaccines. UK: Cochrane Response; 2017 [cited 2021 Feb 8]. Available from: https://www.who.int/vaccine_safety/publications/WHO_Rotavirus_vaccines_systematic_review_Cochrane.pdf
  • Skansberg A, Sauer M, Tan M, Santosham M, Jennings MC. Product review of the rotavirus vaccines ROTASIIL, ROTAVAC, and Rotavin-M1. Hum Vaccin Immunother. 2020 Oct 29:1-12.
  • de los Angeles Cortes M, Cardoso D, Fitzgerald J, DiFabio JL. Public vaccine manufacturing capacity in the Latin American and Caribbean region: current status and perspectives. Biologicals. 2012 Jan 1;40(1):3-14.
  • Burke RM, Tate JE, Kirkwood CD, Steele AD, Parashar UD. Current and new rotavirus vaccines. Current opinion in infectious diseases. 2019 Oct;32(5):435.
  • Le TL, Nguyen TH, Dang DA, Tran BH, Tran TG, Tran TO, Pham GK, Jiang B, Glass R, Steel D, Nguyen DH. Advances in research on Rotavin-M1. Vietnam Journal of Science, Technology and Engineering. 2017 Mar 31;59(1):43-8
  • Ximena Riveros. Overview of characteristics of RV vaccines licensed and/or in clinical evaluation phase [Internet]. 2019 [cited 2021 Feb 8]. Available from: https://www.who.int/immunization/research/meetings_workshops/3_RV_vaccines_RX_oct17.pdf

Income country group:

  • HIC: High Income Countries
  • LMIC: Lower Middle Income Countries
  • UMIC: Upper Middle Income Countries
  • LIC: Low Income Countries

WHO Region:

  • AFRO: WHO Africa region
  • PAHO: WHO The Americas region
  • EMRO: WHO Eastern Mediterranean region
  • EURO: WHO Europe region
  • SEARO: WHO South-East Asia region
  • WPRO: WHO Western Pacific region