สถาบันวัคซีนแห่งชาติ เป็นหน่วยงานกลางด้านวัคซีน ทำหน้าที่ขับเคลื่อนนโยบายและแผนยุทธศาสตร์ความมั่นคงด้านวัคซีนแห่งชาติ พ.ศ. 2560-2564 โดยการส่งเสริม สนับสนุน หรือดำเนินการให้มีการวิจัย การพัฒนา การผลิต และการกระจายวัคซีนให้มีคุณภาพและปริมาณเพียงพอกับความต้องการทั้งในภาวะปกติและฉุกเฉิน ซึ่งนโยบายและแผนยุทธศาสตร์ความมั่นคงด้านวัคซีนแห่งชาติ พ.ศ. 2560-2564 มี 4 ยุทธศาสตร์ ได้แก่
(1) การพัฒนาระบบและบริหารจัดการงานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคให้มีประสิทธิภาพทั้งในภาวะปกติและภาวะฉุกเฉิน
(2) การส่งเสริม สนับสนุนการวิจัยพัฒนา และการผลิตวัคซีนรอบรับความต้องการในการป้องกันโรคของประเทศ
(3) การส่งเสริม สนับสนุนอุตสาหกรรมภายในประเทศให้มีความเข้มแข็ง
(4) การพัฒนาองค์กรด้านวัคซีนของประเทศให้เข้มแข็ง และการบริหารจัดการทรัพยากรวัคซีนของประเทศให้มีคุณภาพและเพียงพอ
ภายใต้ยุทธศาสตร์ที่ 1 การพัฒนาระบบและบริหารจัดการงานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคให้มีประสิทธิภาพทั้งในภาวะปกติและภาวะฉุกเฉิน ได้กำหนดกลยุทธ์เรื่อง “การพัฒนาระบบฐานข้อมูลการบริหารจัดการวัคซีน” ดังนั้น สถาบันวัคซีนแห่งชาติ จึงได้จัดทำโครงการพัฒนาระบบฐานข้อมูลการบริหารจัดการวัคซีน (Vaccine Information and Management System: VIMS) ขึ้น โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อใช้เป็นข้อมูลประกอบการตัดสินใจเชิงนโยบายเกี่ยวกับการวิจัยพัฒนา การผลิต และการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคของประเทศ
แนวคิดการพัฒนา “ระบบข้อมูลและบริหารจัดการวัคซีน (Vaccine Information and Management System: VIMS)” พิจารณาความครอบคลุมของตัวแปรจากวงจรวัคซีน (Vaccine Cycle) ตั้งแต่วิจัยพัฒนาในระดับห้องปฏิบัติการ การทดสอบวัคซีนในสัตว์ทดลอง การวิจัยคลินิกในมนุษย์ การผลิตวัคซีนในระดับอุตสาหกรรม การตรวจสอบคุณภาพของวัคซีนและการขึ้นทะเบียน การบริหารจัดการวัคซีน และการนำวัคซีนมาใช้ในกลุ่มเป้าหมาย ตลอดจนการศึกษาหลังวัคซีนออกสู่ตลาด เป็นต้น โดยมีกระบวนการการทำงานของระบบ (Process) แบ่งออกเป็น 3 ส่วน ได้แก่ (1) การเก็บรวบรวมข้อมูล (Data collection) ซึ่งข้อมูลที่จัดเก็บเป็นข้อมูลระดับทุติยภูมิ (Secondary data) ที่มีแหล่งข้อมูลจากหลายหน่วยงาน ทั้งภาครัฐและเอกชน และองค์กรระหว่างประเทศ (2) การวิเคราะห์และประมวลผล (Data Analysis) และ (3) การแสดงผลในรูปแบบของแดชบอร์ด (Data visualization) เพื่อให้เข้าใจข้อมูลได้ง่ายและมีความสวยงาม
โดยมีเป้าหมายเพื่อให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งด้านนโยบายและบริหารจัดการงานด้านวัคซีน สามารถนำข้อมูลจากระบบข้อมูลและบริหารจัดการวัคซีน (VIMS) มาใช้ในการตัดสินใจเชิงนโยบายและบริหารจัดการวัคซีนระดับประเทศ ซึ่งนับเป็นการพัฒนากลไกการบริหารจัดการด้านวัคซีนแบบบูรณาการ ที่จะส่งผลให้เกิดความมั่นคงด้านวัคซีนที่ประเทศไทยมีวัคซีนใช้อย่างเพียงพอในทุกสถานการณ์ ประชาชนสามารถเข้าถึงวัคซีนได้อย่างทั่วถึงและเป็นธรรม
ปี พ.ศ. 2564
ข้อมูลที่เผยแพร่ในระบบระยะแรก ประกอบด้วย :
ชุดข้อมูล 4 Modules ได้แก่
1. Vaccination
2. Vaccine Demand and Supply
3. Vaccine Procurement
4. Vaccine Product Profile
ข้อมูลวัคซีน 6 ชนิด
1. วัคซีนป้องกันโรคหัด คางทูม และหัดเยอรมัน (MMR Vaccine)
2. วัคซีนป้องกันโรคมะเร็งปากมดลูก (HPV Vaccine)
3. วัคซีนป้องกันโรคโปลิโอชนิดเชื้อตาย (IPV Vaccine)
4. วัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ตามฤดูกาล (Seasonal Influenza Vaccine)
5. วัคซีนป้องกันโรคติดเชื้อไวรัสโรต้า (Rota vaccine)
6. วัคซีนรวมป้องกันโรคคอตีบ บาดทะยัก ไอกรน ไวรัสตับอักเสบบี ฮิบ และโปลิโอชนิดเชื้อตาย (DTaP-HB-Hib-IPV Vaccine)
(1) มีการอัพเดทข้อมูลของระบบ VIMS เมื่อใด
ข้อมูลจากระบบ VIMS ทั้งหมดเป็นข้อมูลระดับทุติยภูมิ (Secondary data) มาจากแหล่งข้อมูลทั้งหน่วยงานภาครัฐและเอกชน และองค์กรระหว่างประเทศ ตลอดจนเอกสารทางวิชาการ (Academic documents) ซึ่งมีการอัพเดทข้อมูลที่แตกต่างกัน บางข้อมูลจะมีการอัพเดทเป็นรายปี รายไตรมาส และรายเดือน เป็นต้น
(2) คุณภาพและความถูกต้องของข้อมูล
เนื่องจากเป็นข้อมูลระดับทุติยภูมิ (Secondary data) จึงมีข้อจำกัดเรื่องของความครบถ้วนสมบูรณ์ของข้อมูล (Data missing) ซึ่งมีผลต่อคุณภาพและความถูกต้องของข้อมูลด้วย ทั้งนี้ ได้มีการรวบรวมข้อมูลจากหลายแหล่งเพื่อให้ข้อมูลมีความครบถ้วนมากยิ่งขึ้น
- ที่ปรึกษาการพัฒนาระบบข้อมูลและบริหารจัดการวัคซีน
(1) ผู้บริหารสถาบันวัคซีนแห่งชาติ
นพ.นคร เปรมศรี (Dr. Nakorn Premsri, M.D.)
ตำแหน่ง: ผู้อำนวยการสถาบันวัคซีนแห่งชาติ
ดร.อัญชลี ศิริพิทยาคุณกิต (Dr. Unchalee Siripitayakunkit, Ph.D.)
ตำแหน่ง: ผู้ช่วยผู้อำนวยการสถาบันวัคซีนแห่งชาติ
นางสาวฟอระดี นุชส่งสิน (Miss Forradee Nuchsongsin, M.Sc.)
ตำแหน่ง: ผู้จัดการสำนักบริหารความมั่นคงด้านวัคซีน
(2) คณะอนุกรรมการวิชาการ สถาบันวัคซีนแห่งชาติ
(3) ผู้เชี่ยวชาญจากภายนอก
พ.ท. ดร.นพ.ภพกฤต ภพธรอังกูร (LTC. Dr. Bhophkrit Bhopdhornangkul, M.D., Ph.D.)
ประจำ กสวป.พบ. ทำการแทน หน.แผนกควบคุมโรคติดต่อและกีฏเวชวิทยา แผนกควบคุมโรคติดต่อและกีฏเวชวิทยา กองส่งเสริมสุขภาพและเวชกรรมป้องกัน กรมแพทย์ทหารบก
- ผู้ออกแบบและพัฒนาระบบ
ศูนย์ความเป็นเลิศทางสารสนเทศศาสตร์ชีวเวชและสาธารณสุข (BIOPHICS)
คณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล
- ผู้รวบรวมข้อมูล
(1) วัคซีนป้องกันโรคหัด คางทูม และหัดเยอรมัน (MMR Vaccine)
นางสาวกฤษณา นุราช (Miss Krissana Nurat, M.Sc.)
ตำแหน่ง : นักวิชาการวัคซีนชำนาญการ สำนักบริหารความมั่นคงด้านวัคซีน
(2) วัคซีนป้องกันโรคมะเร็งปากมดลูก (HPV vaccine)
ดร.มนัสนันท์ ขันใส (Dr. Manatsanan Kansai, Ph.D.)
ตำแหน่ง : นักวิชาการวัคซีนปฏิบัติการ สำนักบริหารความมั่นคงด้านวัคซีน
(3) วัคซีนป้องกันโรคโปลิโอชนิดเชื้อตาย (IPV Vaccine)
นายอภิชาติ ก้องเสียง (Mr. Apichat Kongsiang, M.Sc.)
ตำแหน่ง : นักวิชาการวัคซีนชำนาญการ สำนักบริหารความมั่นคงด้านวัคซีน
(4) วัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ตามฤดูกาล (Seasonal Influenza):
นางสาวผาณิตา โกมลมาลย์ (Miss Phanita Komolmal, M.Sc.)
ตำแหน่ง : นักวิชาการวัคซีนชำนาญการ สำนักบริหารความมั่นคงด้านวัคซีน
ดร. ศิริวรรณ วันศุกร์ (Dr.Siriwan Wansook, Ph.D.)
ตำแหน่ง : นักวิชาการวัคซีนชำนาญการ สำนักบริหารความมั่นคงด้านวัคซีน
(5) วัคซีนป้องกันโรคติดเชื้อไวรัสโรต้า (Rota)
นายอภิชาติ ก้องเสียง (Mr. Apichat Kongsiang)
ตำแหน่ง : นักวิชาการวัคซีนชำนาญการ สำนักบริหารความมั่นคงด้านวัคซีน
นางสาวเบญจวรรณ ไทยงามศิลป์ (Miss Benjawan Thaingamsin, B.Sc.)
ตำแหน่ง : ผู้ประสานงานโครงการ สำนักบริหารความมั่นคงด้านวัคซีน
(6) วัคซีนรวมป้องกันโรคคอตีบ บาดทะยัก ไอกรน ไวรัสตับอักเสบบี ฮิบ และโปลิโอชนิดเชื้อตาย (DTaP-HB-Hib-IPV Vaccine)
ดร. ศิริวรรณ วันศุกร์ (Dr.Siriwan Wansook, Ph.D.)
ตำแหน่ง : นักวิชาการวัคซีนชำนาญการ สำนักบริหารความมั่นคงด้านวัคซีน
นางสาวเบญจวรรณ ไทยงามศิลป์ (Miss Benjawan Thaingamsin, B.Sc.)
ตำแหน่ง : ผู้ประสานงานโครงการ สำนักบริหารความมั่นคงด้านวัคซีน
(7) ข้อมูลโครงสร้างพื้นฐานและเครือข่ายด้านวัคซีน (Infrastructure & Networking)
ดร.ชนนิกานต์ ขวัญช่วย (Dr. Chonnikarn Khunchuay, Ph.D.)
ตำแหน่ง : นักวิชาการวัคซีนชำนาญการ สำนักบริหารความมั่นคงด้านวัคซีน
สพ.ญ. ณัฐพร เตชวาล (Miss Natthaporn Techawal, D.V.M., M.Sc.)
ตำแหน่ง : นักวิชาการวัคซีนปฏิบัติการ สำนักบริหารความมั่นคงด้านวัคซีน
นางสาวอุมาพร โตวิจิตร (Miss Umaporn Towijit, M.Sc.)
ตำแหน่ง : นักวิชาการวัคซีนปฏิบัติการ สำนักบริหารความมั่นคงด้านวัคซีน